İstediğiniz işe kabul edilmeniz her zaman mümkün olmasa da ise başvurmak için iyi bir şekilde hazırlanmanız bu olasılığı arttıracaktır. İşe başvurmada işveren ile aranızdaki ilk iletişim sizin özgeçmişinizi içeren başvuru mektubu ile oluşur. Özgeçmiş yazısı işe başvuran adayın eğitimini, iş deneyimini, ilgi alanlarını gösteren biyografik bir özettir. Özgeçmiş yazısını aday hakkında ilgi uyandıracak ve denenmesini sağlayacak bir reklam olarak görmek de mümkündür. Müracaat eden açık, yalın ve kendinden emin bir tarzda başvurduğu pozisyonda işletme için neler sağlayabileceğini veya ne gibi özellikleri işletmeye kazandıracağını yazmak zorundadır. İyi hazırlanmış ve kişinin güçlü olduğu yönleri vurgulayan bir özgeçmiş kişinin iş görüşmesi yapmak üzere çağrıldığında önemli bir belirleyicidir. İşverenler özgeçmiş yazılarına uygun gördükleri adayları görüşmeye çağırırlar.
Yaptığınız başvuru sonucunda iş görüşmesine çağrıldıysanız TEBRİKLER. İlk elemeyi geçtiniz! Sırada mülakat engeli var. Mülakatın amacı, örgüt içindeki işleri başarıyla yerine getirebilecek bilgiye, beceriye ve yeteneğe sahip kişileri belirleyerek işe almaktır. İşverenlerin verimlilik ve işe hazır olma açısından değerlendirmeleri ilk etapta hızlı ve yüksek notlarla bitirilen üniversite ve akademide staj kriterlerine dayanır. Ancak üniversiteyi bitirme yalnızca sızın potansiyelinizi gösterir. Bundan çok daha önemli olan nokta sizin eğitim süresinde ve sonrasında iş hayatınızdaki tecrübelerinizdir. Buraya kadar sizlere staj olanaklarınızı iyi değerlendirmenizi ve özellikle hedefleriniz doğrutusunda olmak üzere her konuda kendinizi geliştirmenin yollarını aramanızı, sizi farklı kılacak yetenekler, tecrübeler edinmenizi önerebiliriz. Ayrıca unutmayın, işverenler işe başlamadan önce soru soran değil, işinde sıkıştığında soran insanı tercih ederler.
Şimdi başvurulan firmaya ilişkin yapmanız gerekenler,
- İşletme ne zaman ve nasıl kurulmuştur?
- Sektördeki durumu nedir?
- Finansal durumu nasıldır?
- Nasıl örgütlenmiştir?
- Rakipleri kimlerdir?
- Kaç kişi çalışmaktadır?
- Araç sayıları
gibi konular hakkında bilgi edinmek olmalıdır.
Bir iş görüşmesinde adayın olumsuz performans göstermesinin iki temel nedeni olarak iletişim kuramama ve adayın kendine güvenmemesi gösterilebilir. Firma hakkında bilgi sahibi olmak, o firmanın sizin istediklerinizi karşılayıp karşılayamayacağını gösterdiği gibi, firmaya bir şeyler bilerek gitmek size ekstra güven verecektir Ayrıca bu, adayların firma hakkındaki ilgi derecelerini belirlemek isteyen işverenleri de oldukça etkiler. Kendi içsel analizinizi yapmanız ve geçmişte yapmış olduğunuz hataları, bunların size verdiği dersleri ve elde ettiğiniz başarıları gezden geçirmenizin de size sağlayacağı yararları gözardı etmemelisiniz.
Kendi içsel analizimizi yapabilmek, kendimizi daha iyi ifade edebilmek için:
- Bu görevi neden almak istiyorum?
- Şimdiye kadar ki eğitimimi, faaliyetlerimi ve gelişmemi nasıl tanımlamalıyım?
- Üstlerim, astlarım ve mesai arkadaşlarımla olan iletişimimi nasıl ifade edebilirim?
- Beklentilerimin müracaatımla olan ilgisi nedir?
- İşletme hakkındaki bilgimi ne şekilde sunabilirim?
- Beni neler motive edebilir?
- Güçlü ve zayıf yönlerim nelerdir?
- İşletmeye neler katabilirim?
- Alacağım maaşla beklentilerim neler?
- İşletmeyle ilgili öğrenmek istediklerim nelerdir?
gibi soruları kendimize sorup, cevaplarını içtenlikle ve mantıklı olarak vermeliyiz.
İşverenler bir adayda iki temel özelliğe dikkat ederler. Bunlardan birincisi kişinin iş yapacak yeteneğe sahip olması. İkincisi ise kişinin örgüte uyum sağlayabilmesidir.
Ayrıca işe seçilmemizi sağlayan önemli özellikler,
- İletişim becerisi,
- Motivasyon becerisi.
- İnsan yönetme,
- Problem çözme yetkinliği,
- Planlama ve organizasyon yeteneğidir.
Görüşmeciler farklı becerilerini birkaç değişik alana uygulayabilecek esnekliğe sahip olan adaylar ararlar. Her iş farklı kişilik özellikleri gerektirir. Bu nedenle işle etkin olmamızı sağlayacak kişilik özelliğine sahip miyiz buna dikkat edilecektir. Giyim kuşamımız kişiliğimiz ve becerilerimiz hakkında ipuçları barındırır. Görüşmede duruş, bakış, el sıkış, yüz ifadesi, ses tonu gibi faktörlere dikkat etmemiz bize çok artılar sağlar. Ayrıca ilgi alanlarımız, hobilerimiz ve dünya olayları hakkındaki bilgilerimizi ortaya çıkartacak sorulara mantıklı ve samimi cevaplar vermeliyiz. Açık olmak, istekli ve ilgili olmak, karsımızdakine saygı göstermek ve kendimize güvendiğimizi karsımızdakine hissettirmek, görüşmeciye yeni bir işe ve sorumluluğa uyum sağlayabileceğimizi gösteren unsurlar olacaktır.
Mülakat hakkında yapılan çeşitli araştırmaların ortak sonucu, görüşmelerin ilk beş dakikasının adayı işe alma ya da almama kararının verilmesinde çok etkili olduğuna işaret etmektedir. Mülakatın kalan süresi işe görüşmecinin verdiği kararı destekleyici bilgileri edinme isteği üzerine şekillenecektir. Görüşme sonrasında teşekkür ederek ayrılmamız olumlu bir izlenim yaratır, iş görüşmesi sonrasında görüşmeciyi aramak da sonuç hakkında bilgi almayı kolaylaştırır.
Kadriye Güney
Nilüfer