Etkili uluslararası yol taşımacılık anahtarı: ticaret serbestliğini geliştirilmiş güvenlik
Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomi Komisyonu tarafından zorunlu kılınan TIR sistemini işleten IRU her zaman TIR sistemini karayolu taşımacılığının en iyi Birleşmiş Milletler vasıtası olduğu düşünmüştür. Karayolunun, sınırların ortadan kalktığı AB 25 içinde öneminin azaldığı doğru ise küreselleşme süreciyle ve yeniden canlandırılmış ipek Yolu’nun gelişimiyle öneminin büyük çapta artacağı da doğrudur.
IRU, Çin’de üretilen malların Şangay’dan ABD’nin batı sahilindeki limanlara taşınmasını tamamlamak ve bu malların karayoluyla da Çin’den Karadeniz limanlarına ve oradan Rusya, Ortadoğu ve Avrupa pazarlarına taşınabilmesi ve hala dünyanın en zengin pazarı olan ABD’nin doğu sahiline gemiyle taşınmasını mümkün kılmak için dünya çapındaki ajanslarla ilişki ve işbirliği içindedir.
Avrupa ekonomisi ve taşımacılık sektörü için çok yararlı olan bu gelişme ancak taşıma ve ticaret serbestlikleri ile ilgili UNECE Antlaşmasını kabul eden tüm ülkelerin katılımıyla mümkün olabilir.
Bu nedenle IRU, AETR, CMR ve milli otoriteler ve devletler arası kuruluşlarla çalışan TIR tarafından sunulan olanakları güçlendirmeye katkıda bulunur. TIR sisteminin dayanabilirliğine IRU’nun yaptığı büyük bir katkıda, gümrük hizmetleriyle elektronik veri alışverişi yapmayı sağlayan Safe TIR sistemidir. Bu sistem olası hata durumlarında hızlı tanımlamayı mümkün hale getirir.
11 Eylül 2001’de meydana gelen terörist saldırılardan sonra önem kazanan güvenlik konusunda ise IRU, üyelerinin desteği ile özellikle Dünya Gümrük Örgütü, Dünya Ticaret Örgütü, UNECE, ECMT ve AB gibi bütün uluslararası örgütlerle birlikte çalışmaktadır. İlgili firmaların profesyonelliklerinden ve CMR’nin ve TIR sisteminin gereksinimleri sayesinde karayolu taşımacılığında zaten etkili bir seçme sürecinden yararlanmakta ve serbestlikleri kısıtlamadan güvenliği arttırabilmektedir. Mevcut bazı bürokratik teklifler hakkında ise aynı şey söylenemez.
Karayolu taşımacılığında mesleksel eğitimi güçlendirmeyle ilgili olarak da IRU’nun eğitim kolu olan IRU Akademisi de büyük bir katkı sağlamaktadır. Bu katkılar, eğitim standartlarını uyumlu hale getirmek, sahte sertifikaları elemek ve mesleksel eğitimde hem okullar hem mezunlar için başarının uluslararası düzeyde tanınmasını sağlamaktır. Parola korumalı internet erişimi sayesinde muhtemel müşteriler ve işverenler IRU Akademisi Karayolu Taşımacılığı Yönetimi için Mesleki Yeterlilik Sertifikası (CPC) sahiplerinin eğitim itimatnamelerini doğrulayabilirler. Bu işlemde bu sertifikanın hangi ülkeden alındığı önemli değildir. Bu program kısa bir şekilde, Tehlikeli Madde Taşıyıcıları (ADR) için hazırlanan yeni bir programla tamamlanacaktır.
Güvenlikle ilgili olarak IRU, gelecekteki güvenlik gereksinimlerini karşılamak için Avrupa komisyonu ve diğer kuruluşlarla birlikte çalışmaktadır. Örneğin, komisyon başlangıç olarak bir malın ab dış sınırına varmadan 24 saat önceden bildirilmesini teklif ettiğinde, IRU böyle bir önerinin deniz trafiğinde kabul edilebilir olduğunu ancak çağdaş karayolu taşımacılığına dayanan just in time lojistik zinciriyle uyumlu olmadığına işaret etmiştir.
Bunun yanında IRU yakın bir zamanda geniş kapsamlı bir Güvenlik Rehberi oluşturmuştur. Bu rehber yöneticilerin sürücülerin taşıt vasıtasıyla mal gönderenlerin ve tehlikeli mal uzmanlarının ihtiyaçlarını karşılayacak biçimde hazırlanmıştır. Rehberde gümrük otoriteleriyle varılan anlaşmalara ayrılmış özel bir bölümde vardır. IRU, ECMT ile birlikte sürücülere karşı yapılan saldırıların derecesini ve tesirini içeren bir araştırma yapmaktır. Bir başka araştırma ise karayolu yolcu taşımacılığında alınacak güvenlik önlemleriyle ilgilidir. Bunlar, Park alanlarının güvenliği gibi hazırlanan daha önceki inisiyatifleri tamamlar niteliktedir.
IRU ve üyeleri sürekli olarak milli hükümetlere ve devletlerarası kuruluşlara serbestlikleri iyileştirmek, sınır beklemeleri ve her türlü suçu azaltmak için baskı yapmaktadır. Güvenlik baskın çıkan bir konudur ama serbestlikle dengelenmelidir. Sınırlar gibi bekleme alanları ile ilgili olarak, IRU web sayfasında her gün güncellenen bazı 20 ülkedeki sınırda bekleme süreleri ile ilgili istatistikler yayınlanmaktadır. Ayrıca şunu da belirtmeliyim ki IRU ve UCCET, UND ve UATOD gibi Türkiye’deki ortaklarıyla arasında değerli ve etkili bir dayanışma vardır. Özellikle, Türk uluslararası karayolu taşımacılığını temsil eden UND, mesleki eğitimin önemini vurgulamakta IRU üyeliğinin en iyi örneklerinden birini sergiler. IRU akademisi mesleki yeterlilik sertifikası veren UND eğitim merkezi Avrupa birliği standartlarında eğitim veren saygıdeğer bir enstitüdür. Und’nin ayrıca İstanbul Üniversitesi Ulaştırma ve Lojistik Yüksek Okulu’nun oldukça çağdaş okul binasının yapımında aktif rol alması, bir endüstrinin kendi geleceğini yine kendi elleriyle inşa etmesinin en heyecan verici örneğidir.
Sonuç olarak, İstanbul Üniversitesi Taşımacılık ve Lojistik Yüksekokulu öğrencilerini içten bir şekilde selamlar ve onları bu konuyu kariyer olarak seçerken ki stratejik düşünüşleri ve vizyonlarından ötürü tebrik ederim. Vizyon sahibi ve eğitimli bu gençlerin sektörümüzü güçlendireceğine inanıyorum. Sizlerle birlikte çalışmak için sabırsızlanıyorum tıpkı dünya çapında ünlü IRU sloganı gibi; “daha iyi bir gelecek için birlikte çalışarak…”