Ulaştırma; kişilerin, eşyaların, hizmetlerin ve bilgilerin ekonomik, hızlı ve güvenli olarak, fayda sağlayacak şekilde yer değiştirmesidir. Ulaşım, ülkelerin kalkınmışlık düzeyinin belirlenmesinde önemli bir göstergedir. Yolcu veya yük taşımacılığında; karayolu, demiryolu, havayolu ve denizyolu taşımacılığının sadece birini kullanan bir ülke hayal etmek güç olduğu Kadar diğer yandan bakıldığında günümüzde imkansızlığını hala koruyor.
Talep ve istek doğrultusuna esasen ulaşım sistemlerindeki çeşitlenmeyi taşıma modları üzerinde görebiliyoruz. Bahsettiğim çeşitlenmenin beraberinde büyük yatırımlar, ülkeler arası rekabet ve yenilmek istememe, alanında en iyisi olma içgüdüsü geliyor.
Hız, konfor ve hem yolcu hem yük taşımacılığındaki güvenilirliğiyle fiyatların da üst düzey olduğu havayolunu ele alalım. Dünyada taşınan toplam kargonun tonaj olarak sadece %2’si havayolu taşımacılığı ile gerçekleştirilmiştir. Günümüzdeki yoğunluk ve 24 saatin bile bazen bize yetmediğini düşünecek olursak, zamandan tasarruf etme ve esasında hız havayolu taşımacılığını bizim için mantıklı kılan en büyük sebep haline geliyor. Gelelim havayolunun avantaj ve dezavantajlarına ;
Avantajları;
- Taşıma süresinin kısalığı
- Dünyanın istenilen noktasına uçabilme olasılığı
- Taşıma ve elleçlemede yüksek güven düzeyi
- Sistemin hızlı olması nedeniyle gümrükteki zaman kaybının önlenmesi
- Proje, canlı hayvan, değerli eşya ve evrak taşımacılığı gibi özel taşıma alanında genelde tek tercih edilen taşıma modu olması
- Ülkeler arasında doğrudan taşıma yapıldığı için politik olumsuzluklardan en az seviyede etkilenilir
- Diğer taşımacılık modlarına göre sigorta pirimleri daha düşüktür
Dezavantajları;
- Yüksek yakıt tüketimi ve diğer harcamalar nedeniyle taşıma maliyetinin yüksek olması
- Hava koşullarından etkilenme olasılığı
- Kargo uçaklarının belirli bir kapasiteye sahip olması sebebiyle büyük ölçülü yüklerin taşınamaması
- Havayolu taşıma modu tek başına kullanıldığında yükün depoya kadar ya da son müşteriye kadar diğer taşıma modlarını kullanmadan ulaştırılamıyor olması
Diğer taşıma modlarının yanı sıra havayolu taşımacılığı da her geçen yıl gelişiyor ve alanında kendinden söz ettirerek rekabetteki yerini korumaya devam ediyor. Yolcu taşımacılığı ise yük taşımacılığına göre daha farklı bir seyir gösterebiliyor. Müşterinin istekleri sefer saatleri, konforlu uçuş, bağlantılı uçuşun olup olmaması, rötarsız uçmak ( özellikle iş adamları için), ikram zenginliği gibi çeşitli sebeplerden dolayı farklılık gösterebiliyor. Low cost ucuşlarının etkinliği artırılarak yolcu taşımacılığında iki taraf için de daha uygun bir hale getiriliyor. Ülkemizin konumu sebebiyle aktarmalı uçuşların kullanımı da artarak havayolu taşımacılığının ekonomiye ve turizme katkısını olumlu bir şekilde etkilemektedir. Istanbul Yeni Havalimanının da bu katkıda ve lojistik alanında payının yüksek olacağı var sayılıyor. Yeni havalimanının merkezi önemi sadece yurtiçi ile sınırlı kalmayacak, dünya genelinde de aynı performansı sağlayarak taşıma dünyasının önemli lokasyonlardan biri haline gelecektir.
Günay Malikova