Lojistik sektörüne girişiniz nasıl gerçekleşti?
Şahsen eğitim ve iş tecrübem Hava Kargo Taşımacılığı ve Havayolları ağırlıklıdır. Eskişehir’de Anadolu Üniversitesi Sivil Havacılık Yüksek Okulu’ndan 1995 yılında mezun oldum. Sizlerin de okuduğunuz bölüm ve konu gibi branş eğitimi veren bölümlerin ilklerinden demek pek yanlış olmaz sanırım. Havalimanı ve havayolu tecrübelerinden sonra sektörün diğer bir branşını da öğrenmek için hava kargo acentesinde çalıştım. Yaklaşık 5 yıllık hava kargo taşımacılığından sonra çalıştığım uluslararası acentenin lstanbul ofisinden Londra Heathrow Havalimanı Hava Operasyon ofisine transfer oldum. Yaklaşık 3 yıldır İngiltere’deyim, eski firmamdaki tek türk olmanın sebebi ile yoğun Türkiye operasyonu olan Dover’e geldim. Son 2 yıldır Dover’de kara nakliyesi ve gümrüklemesi işlemlerinin operasyonundayım. Freight Marketing’e ekibimizle birlikte 6 ay önce katıldık ve kurduğumuz sistemi geliştirmeye çalışıyoruz. Yeni ve güzel bir heyecan bizim için. Buradaki tek Türk çalışan olarak Türkiye trafik genel satış ve operasyon sorumlusuyum.
Gerçekleştirmiş olduğunuz hizmet yurt dışında gerçekleşmesi açısından ve bizlerin yurtdışındaki bağlantıların nasıl gerçekleştiği anlamında ilk defa karşılaştığımız bir hizmet türüdür. Siz bu anlamda bizlere biraz İngiltere’deki işleyişten bahseder misiniz?
Dover, İngiltere’nin güneydoğusunda ülkenin en yoğun giriş noktalarından biridir. Avrupa’dan gelen kara araçları İngiltere’ ye geçişleri Fransa-İngiltere arasında calışan Feribotlar ile ya da Dover’e 10 km uzaklıktaki iki ülkeyi deniz altından birleştiren tünel ile (Channel Tunnel) yaparlar. Bu konumu ile Dover , ülkenin karayolundaki birincil giriş kapısıdır. Yılda ortalama 15 milyon ticari yolcu ve yaklaşık 2 milyon araç girişi olan bir limandır. Dolayısıyla Dover Gümrüğü de aynı anlamda en hareketli karayolu gümrük noktasıdır.
Tırlar için daha ucuz olması sebebiyle nakliye firmaları İngiltere’ ye geçiş için Feribotları tercih ederler. Fransa’nın Calaıs şehri ile karşılıklı çalışan 2 gemi firması vardır. İngiltere’ ye ait P&O FERRY ve Fransa’ ya ait SEAFRANCE. 3. bir alternatif de Fransa’nın Dunquerke şehri ile Dover arasında çalışan Maersk grubunun firması NORFOLKLINE feribot firmalarıdır. Gün içindeki sefer sayısının sıklığı açısından P&O, SEA ve NORFOLKLINE sıralaması yapmak uygundur.
Dover gümrüğü konum olarak şehrin batı tarafındaki limanındadır. (Western Dock). Araçlı gemilerin kullandığı giriş limanı şehrin doğu kısmındadır. (Eastern Dock) Araçların ülkeye girişteki genel kontrolleri ve vize kontrolleri Eastern Dock’a varışlarında olur.
Gümrüğe giriş yapan araçlar 6 saati ücretsiz olan gümrüklü park sahasında park ederek gümrükleme işlemlerini yaptırırlar. Dover gümrüğü 24 saat vardiyalı sistemde işlem yapmaktadır.
Bizler gibi bütün spedisyonlar online gümrükleme sistemi kullanırlar. Bütün işlemler elektronik ortamdaki girişlerle yapılıp aşama aşama online iletişimle takip edilir. Bir grupaj araçtaki yükleri farklı farklı spedisyonlar gümrükleyebilirler. Bu tür işlemlere Part Clearance deriz. Her spedisyonun kendi işlemlerine ait bilgileri gümrüğün sisteminde firmaların üçlü isim referansları ile başlayan kod numaraları ile sisteminde görülerek tamamlanır. Bu referans ismine ACA Number denir. Örneğin Freight Marketing olarak gümrüklediğimiz bir tırın Aca numarası FMA38095K ile gümrük sisteminde sorgulandığında o araçtaki bizim tüm giriş bilgilerimiz vardır.
İthalat ve ihracat gümrükleme işlemi olarak ayıracak olursak;
İthalat gümrüklemesinde araçların İngiltere’ye varmadan işlemlerin bitirilmiş olması esasına dayalı bir sistem vardır.
Genel anlamda Dover’de araç gelmeden işlemler tamamlanır. Varışta gümrüğü yapılıp tır karnesi kapanır ve ülke içinde teslimatı yapılır. Nakliye firmalarından ve/veya acentelerinden araç çıkışından sonra gelen evrak faksları, yükleme, araç bilgileri bu noktada çok önemlidir. Geç fakslanan yük bilgisi ithalatçı firmalara ulaşıp gümrüklere gerekli bilgileri ve ödemeleri elde etmek açısından gecikmeye sebep olabilir. İthalat araçları için en temel konu alıcı firmaların ödemekle yükümlü oldukları vergi ve olası harçlardır. Yapılan temel işlem bilgi girişi aşamasında spedisyonlardan otomatik olarak alınan vergileri ithalatçılardan tahsil etmektir. İsteyen ithalatçı firmaların kendileri hesap açtırırlar ve talimatlar ile hesaplarından vergiler otomatik ödenir. Bu hesaplara ” Deferment Account ” denir.
İhracat işlemleri ise yukarıdaki ödeme, hesap numaraları, talimatların gerekmediği; hazır olan evraklarla tüm çıkış gümrük evraklarının, ATR, CMR, TIR KARNESİ hazırlanması ile yapılmaktadır. İhracatlarda yaptığımız çıkış beyanname evrağına NES (New Export System) denir. Firmalar bunu EX-1 diye adlandırırlar. Genellikle firmalardaki yanlış kanı eğer avrupadan yük alarak devam edeceklerse bu beyanname dökümünü T1 sanmaktalar ya da ayrıca T1 yapılması gerektiğini düşünürler. T1 İngiltere’ye gelişte daha önce gümrük açılırsa yapılan transit dökümanı anlamındadır. Buradan çıkışta T1’e gerek yoktur.
Peki çalışmakta olduğunuz şirket “Freight Marketing ” in müşterilerine sunmuş olduğu hizmetlere değinebilir misiniz?
Freight Marketing 1986 yılında kurulmuş Dover merkezli gümrükleme ve uluslararası nakliye firmasıdır. Toplam 20 kişilik deneyimli ekibimizle İngiltere’de ayrıca Dartford’da ve Romanya Bukres ofisimizle hizmet vermekteyiz. İngiltere içindeki ağırlıklı olarak kullanılan her tür gümrük noktası ile operasyon yapabilmekteyiz. İç taşıma ve depolama servisleri ile nakliye firmalarına ve lojistik desteğiyle gereken firmalara hizmet vermekteyiz. Son aylarda eriştiğimiz işlem hacmimizle Dover’ deki en fazla operasyona sahip spedisyonlardan biriyiz. 24 saat açık ofisimiz ile kesintisiz ofis ve gümrükleme hizmeti veriyoruz. Feribot firmalarının ve tünel geçişlerinin biletlerinin satışını da yapmaktayız. Ağırlıklı olarak Türkiye ve Romanya trafiklerimizle birlikte tüm genel avrupa operasyonlarımız bulunmaktadır. Gün geçtikçe gelişen iş hacmimizle büyümemizi, farklı ofis ağı oluşturmak ve daha fazla teknolojik ve insan kaynaklarına yatırım şeklinde planlamaktayız. Hizmet verdiğimiz firmalar arasında, Barsan, İstanbul Forwarding, Anglo Turkish, Atanak, Uniserve, EuroTurk, Elit Forwarding, Delamode, Oprean,Transco, Gokbora, Hendek Transport ,Oktrans, Unsped, Demir Transport, Orkun Transport bulunmaktadır.
Bulunduğunuz konum itibariyle sektörün geleceğini nasıl görüyorsunuz?
Sektörün geleceği ile ilgili olarak şunu belirtebilirim ki, Avrupa Birliği sınırlarının genişlemesiyle buradaki işlem hacminin ve dengelerin değişeceği aşikardır. Doğu Bloku Avrupa ülkelerinin AB’ye girmesinden sonra ağırlıklı gümrükleme potansiyeli Türkiye çıkışlı araçlarda olacak en kuvvetli gelişmedir. Bu tarz dengelerle gümrük işlemlerinde yeni dengelerin olması, ülkelerin ticari ilişkileri için önemli bir unsurdur. Bu tür gelişmeler Avrupa gümrüklerinde ve ülkemizden gelen ithalat sektörlerinde özellikle tekstil ve yan sanayinde dinamizm yaratacaktır. Ayrıca eğitimli elaman sıkıntısı yaşanan sektörde; sizler gibi eğitimli arkadaşları gelişen lojistik sektöründe aramızda görmekten mutluluk duyarım.
Selçuk UTKU
Turkey Sales Repsesentative