Beer Distribution Game, “Bira Dağıtım Oyunu” olarak Türkçeye çevirebileceğimiz, dört katılımcılı bir tedarik zincirinin similasyonudur. Oyunu internet üzerinden http://www.beergame.lim adresinden oynayabilirsiniz. Kullanıcı adınızı ve mailinizi girdikten sonra açılan pencerede o anki online oyuncuları görebilir, “new game” butonuna basarak yeni bir oyuna başlayabilirsiniz.
Bir perakendeci, toptancıya sipariş verir ve tüketiciye bira satar; toptancı, perakendeciye bira satar ve dağıtımcıya sipariş verir. Dağıtımcı, toptancıya bira satarken birayı üreten fabrikaya sipariş verir. Oyuna konu olan tedarik zinciri kısaca bu temel üstüne yerleştirilmiştir. Oyuncular, tedarik zincirinde yer alan fabrika, dağıtımcı, toptancı ve perakendeci rollerinden birini alır.
Bilgi(siparişler) soldan sağa doğru mal(bira) sağdan sola doğru akar. Burada önemli olan tedarik zincirinde yer alan bilgi ve malzeme akışlarındaki gecikmelere karar verebilmektir. Tedarik zincirinde siparişlerin yerine getirilebilmesi dört aşamada gerçekleşir. Örneğin perakendeci 3. aşamada bira sipariş edecek olursa sipariş 4. aşamada toptancıya ulaşır. Toptancı ile perakendeci arasındaki taşıma 5. aşamada gerçekleşir ve 6. aşamada gelen mallar arasına alınır. Sipariş edilen mal ancak 7. aşamada satışa hazır hale gelir.
Simülasyonun her aşaması şunları içerir:
- Sistem, ulaşan yeni siparişler, teslimatlar ve stok maliyetleri hesaplanarak bilgisayar tarafından güncellenir.
- Oyuncu, mevcut bilgilere bakarak(yeni siparişler ve envanter) sipariş kararını verir.
Lojistik tedarik zincirinin bu basitleştirilmiş versiyonu sadece iki tür maliyet içermektedir:
- Envanter tutma maliyeti (varil ve aşama başına _ 0,50),
- Sipariş geri çevirme (varil ve aşama başına _ 1).
Her takım stok tutma maliyetlerini ve siparişe cevap verememesi durumunda oluşan sipariş geri çevirme maliyetlerini dengeleyerek toplam maliyetlerini minimize etmeyi amaçlar. Bilgisayar her takımın oluşturduğu maliyetlerin kayıtlarını tutar. Oyunun sonunda, dağıtım sistemini için toplam maliyet, dört katılımcının bulunduğu maliyetler toplanarak hesaplanır. Buraya kadar simülasyonumuzun ana prensip ve işleyişinden bahsettik, şimdi de isterseniz biraz oyunun oynanmasından bahsedelim.
Her katılımcı, deposunda 16 varil, gelen mallar bölümünde 4 varil, teslime hazır 4 varil ve 4 varil de bira siparişi alarak oyuna başlar. Oyun ekranının üstünde her oyuncunun durumunu gösteren kırmızı, sarı ve yeşil işaretler vardır. Kırmızı müsait değil, sarı sipariş hazır değil, yeşil ise sipariş hazır anlamındadır. Oyuna başlarken her oyuncunun işareti sarıdır. Oyunu tek başınıza bilgisayara karşı oynayabileceğiniz gibi arkadaşlarınızla birlikte de internet ortamında oynayabilirsiniz. Bu simülasyon sayesinde geleceğin lojistikçileri olarak hem derslerde öğrendiğimiz tedarik zinciri yönetimi uygulamalarını pratiğe dökebilir hem de eğlenceli vakit geçirebilirsiniz.
Selahattin TEMEL