Renk; görsel iletişimin en önemli etkenlerinden biridir. Bir alışveriş merkezinde birbirine alternatif bir sürü ürünün başında durup, bir seçim yaparken bizi bilinçaltımız yönlendirir, içimizdeki sesi dinleriz ve içimizdeki sesi oluşturan ise renklerdir.
Reklam uygulamalarında ürünün fark edilme ve tanınmasını sağlamak, okunabilirliğin arttırılması, ürüne kişilik kazandırmak ve tanınmışlığını sağlamak, ikna gücünü arttırmak gibi noktalarda renkten yararlanılır. Dikkat, uyarı, yasaklama, yönlenme, kodlama gibi pek çok işlev de yüklenerek, gündelik hayatımızın vazgeçilmez bir parçasını oluşturmaktadır.
Renk; logonun görsel anlatımında da önemli rol oynar, kimliği çekici, çarpıcı hale getirir. Logoya uygulanan renk ve ton değerleri sayesinde; biçimleri, tipografiyi, ön planı görünür hale getirmek veya arka plana itmek, görsel hiyerarşiyi organize etmek mümkündür. Bir marka ya da bir logo için renk seçerken, yöneticiler genellikle yaratmak istedikleri farklı kimliği değil, oluşturmak istedikleri ruh halini gözetirler. Okullarda; logonun önce siyah beyaz olarak işe yaraması, sonra gerekli olduğu yerlerde aynı logonun renkli versiyonlarının yapılması öğretilir. Rengin renk olarak yeri ile logonun logo olarak işlevselliği, birbiri ile ilişkili ama iki ayrı konudur. Yoksa her renkli logonun güzel ve temsil etmesi beklenilen konuyu iyi tanımlaması gerekirdi ki, çevremizde böyle olmayan pek çok örneğe rastlamak mümkündür.
Tek renk, bir marka için neredeyse her zaman en iyi renk stratejisi olsa da bazen birden fazla renk kullanmanız gerekebilir, ilk overnight (bir gecede kısa sürede) paket teslim şirketi Federal Express paket tasarımlarının göz alıcı olmasını istedi. Bu nedenle, bulabildiği en etkili iki rengi, turuncu ve moru birleştirdi.
Renk, önemli olduğu kadar da tuzaklarla dolu bir konudur. Renklerin sıcak ve soğuk renkler olarak ayrıldığını biliyoruz. Yeşilimsi mavi renk soğuk, kırmızımsı turuncu ise sıcak bir renktir. Soğuk renklerin uzaklık, sıcak renklerin ise yakınlık duygusu yarattığı söylenir.
Genel doğrularla birlikte bir sürü etmen ve etken, renk söz konusu olduğunda; yere, ışığa, kullanılan malzemeye ve yanına gelen renklere göre farklı etkilerde algılanabilmektedir. Bulunulan coğrafyaya, yaşanılan kültürlere, toplumların renge yüklediği anlayış ve değerlere göre farklılıklar arz edebilir. Mesela Japonların siyaha yüklediği anlam ile Avrupalıların siyah kültürü birbirinden farklıdır. Bu yüzden, renkler hakkında keskin tanımlara girmek çoğu zaman yanıltıcı olabilir.
Tüketicinin algısal örgütlemelerine yardımcı olmak üzere kullanılan renk tercihleri; uzun bir geçmişten günümüze uzanan süreçte farklı özellikler, durumlar ve hareketlerle özdeş hale gelmiştir.
Dünya’nın Önemli Markalarının Doğru Renkleri
100 markanın her birinin logo ve diğer özellikleri incelenerek yapılan bir çalışmaya göre markalar: – %29 kırmızı, %33 mavi, %28 siyah ve gri tonlar, %13 sarı ya da altın rengini kullanıyorlar. %95’i bir ya da iki renk kullanırken %5’i ikiden fazla renk kullanıyor. %41 sadece yazı kullanırken %9 logosunda şirket ismini hiç kullanmıyor.
Sektöre Göre Özel Renkler
Gıda sektöründe özellikle uyarıcı ve dikkat çekici anlam taşıyan kırmızı, oyuncak ve plastik sanayide turuncu, ev ve yemek sektörlerinde toprağı çağrıştırması bakımından kahverengi, banka ve finans sektöründe güvenilirlik anlamı taşıdığı için mavi, doğal ürünler sektöründe yeşil ve kaliteyi temsil eden markalarda da siyah kullanılmaktadır. Logo yapımında önemli bir yeri olan renklerin anlamlarına ve örneklerine bakacak olursak:
Kırmızı
Tutkuyu, gücü ve coşkuyu temsil eder. Heyecanı ve yüksek enerjiyi çağrıştırır. Uyarıcı bir renk olması sebebiyle trafik işaretlerinde ve acil durum araçlarında kullanılır. Vücuttaki hipofiz salgısını harekete geçirdiğinden ve iştah uyandırdığı için gıda sektöründe kullanılır. Coca Cola, Redbull, Ferrari, Eti, Ülker vb. markalar kırmızıyla bütünleşmiştir ve tasarımları akılda kalıcıdır.
Turuncu
Güneşin rengi olduğu için sıcak, enerjik, çekici ve insanın içini ısıtan bir renktir. Kırmızı kadar baskın olmasa da yine de coşkuyu, heyecanı çağrıştırır ve insan algısı üzerinde güçlü bir etkisi vardır. Oyuncak ve yiyecek markalarında kullanılır. Ayrıca sağlığı ve gençliği temsil ettiği için spor ürünlerinde de kullanılabilir. Ünlü çocuk kanalı Nickelodeon da logosunda turuncuyu kullanmaktadır.
Sarı
Dikkat çekiciliğin sembolü bir renktir. Trafik ışıklarında, ikaz levhalarının zeminlerinde bu renk kullanılır. Aynı zamanda tehlikenin de simgesidir. Doğada sarı/siyah olan bütün hayvan ve bitki türleri istisnalar da olsa zehirli ve saldırgandır. Geçiciliği temsil eder, o yüzden dünyada taksi renkleri sarıdır, geçici olduğu bilinsin diye. Araba kiralama şirketleri de sarıyı kullanır, çünkü müşterilerine aldığınız şey geçicidir, lütfen geri getirin demek isterler. Sarı rengi bu özelliğinden dolayı bankalar kullanmak istemez, çünkü paranın geçici değil kalıcı olmasını isterler. Bunun istisnası olarak Vakıfbank’ı görebiliyoruz. Aynı zamanda da güneş, olgunluk, ışık, tatille ilişkilidir.
Kahverengi
İnsanın hareketlerini hızlandırır. Bu yüzden fast food restoranları iç mekanlarında kahverengi kullanılır. Yapılan bilimsel araştırmalarda kahverenginin insanlar üzerinde negatif bir etkisi olduğu kanıtlanmıştır. Bu renkte tasarlanmış mağaza ve işyerlerinde insanlar çok fazla kalmak istemezken, beyaz tonlarıyla tefriş edilmiş mağaza ve işyerlerinde daha fazla vakit geçirmek istedikleri, daha rahat ettikleri bilinmektedir. Bu nedenle iş görüşmelerine giden kişilerin kahverengi giymemeleri tavsiye edilir.
Yeşil
Doğayı, huzuru ve sağlığı çağrıştırdığı için gıda, sağlık ve hijyen sektöründe kullanılır. Yaşamı ve doğal hayatı simgelemesinin yanı sıra parayı ve askeriyeyi de simgeler. Bu nedenle kullanılan tonlarına göre farklı anlamlar içerir. Greenpeace, Doğadan gibi markalar yeşil rengi kullanır.
Mavi
Güvenilirlik ve sağlamlık mesajı içerir. Sonsuzluk, bilgelik, güven ve sakinlik gibi anlamları da vardır. Banka ve finans sektörlerinde kullanılır. Ayrıca teknolojide, içecek şişelerinde, hastane, üniformalarda vb. pek çok alanda kullanılır. Facebook, twitter, skype gibi uygulamalar, Blue Jeans gibi giyim markaları, Turkcell gibi iletişim şirketleri, Ford gibi araba ve Hayat gibi su markaları da mavi logo kullanıyor.
Mor
Zenginliğin tanımı olan mor, kurumsal markalar tarafından sıkça tercih edilir. Mavinin huzuru ve kırmızının heyecanının karışımı olan bir renktir. Kadınlara hitap eder. Yahoo bilinen markalardan biridir.
Siyah & Beyaz
Genellikle bir arada kullanılan bu iki renkten beyaz sadeliği ve masumiyeti temsil ederken; siyah asaleti, gücü ve klasikliği simgeler. Giyim markalarında beyaz kullanılırken, yemek ve güzellik sektöründe siyah kullanılır. En iyi kombinasyon yapılan renkler olarak çoğu markada kullanımına rastlanır. Adidas, amazon.com, PES, Fizy, Puma, Motorola vb.
Kenan YALNIZ